เมื่อฉบับที่แล้วได้เขียนถึงคุณสมบัติของผู้มีสิทธิสมัครเพื่อสรรหาเป็นประธานาธิบดีของสหรัฐอเมริกา รวมไปถึงวาระของการดำรงตำแหน่ง และการจะพ้นตำแหน่งไปบ้างแล้ว สำหรับฉบับนี้เราจะมาทราบว่า การเลือกตั้งประธานาธิบดีของสหรัฐอเมริกานั้น การสรรหาบุคคลที่จะมาดำรงตำแหน่งมีกระบวนการอย่างไรบ้า

1. เริ่มต้นจากทั้งสองพรรคต้องสรรหาผู้ชนะในแต่ละรัฐให้ได้เสียก่อน โดยวิธีการเลือกตั้งแบบ Primary หรือแบบ Caucus ซึ่ง Primary ถูกนำมาใช้มากกว่า ทั้งนี้แล้วแต่ว่าพรรคนั้น ๆ ในแต่ละรัฐจะเลือกใช้แบบใด 
Primary นั้น รัฐ New Hampshire จะเป็นรัฐแรกเสมอ โดยแบ่งเป็นเปิดกับปิดด้วยการลงคะแนนลับ แบบเปิดคือผู้ลงคะแนนสามารถเลือกพรรคที่ตัวเองลงทะเบียนไว้หรือไม่ก็ได้ แต่ต้องเลือกผู้แทนของพรรคใดพรรคหนึ่ง ส่วนแบบปิดเลือกได้เฉพาะผู้แทนของพรรคที่ตนเองลงทะเบียนไว้เท่านั้น
Caucus คือการรวมตัวของผู้มีสิทธิเลือกตั้งที่ลงทะเบียนไว้กับพรรคเพื่อเลือกผู้แทนพรรค ซึ่งรัฐ Iowa จะเป็นรัฐแรกเสมอและผู้เข้าร่วมสามารถโน้มน้าวผู้ที่มาร่วมลงคะแนนได้เมื่ออภิปรายจบ จะมีการลงคะแนนด้วยบัตร หรือแบบนับรายหัวก็ได้ซึ่งแล้วแต่เขตนั้น ๆ จะกำหนด

2. เมื่อผ่านขั้นตอน Primary และ Caucus เท่ากับได้ตัวแทนของพรรคในแต่ละรัฐแล้ว ก็จะมีการประชุมใหญ่ (National Convention) เพื่อเสนอชื่อผู้เข้าชิงประธานาธิบดีในพรรคของตน

3. ผู้ที่ถูกเสนอชื่อของแต่ละพรรคจะเริ่มรณรงค์หาเสียงพร้อมกับผู้แทนพรรคจะมีการเลือกรองประธานาธิบดี

4. การเลือกตั้งทั่วไปตามรัฐธรรมนูญกำหนดให้เป็นวันอังคารหลังวันจันทร์แรกของเดือนพฤศจิกายนของปีที่มีการเลือกตั้ง เป็นวันลงคะแนนเสียงสำหรับผู้ที่ลงทะเบียนไว้แล้วในเขตของตน ซึ่งการเลือกตั้งทั่วไปนั้นถือเป็นการเลือกตั้งทางอ้อม เพราะเมื่อประชาชนในแต่ละรัฐลงคะแนนให้กับผู้ใดและผู้นั้นได้รับคะแนนสูงสุดในรัฐนั้น (Popular Vote) กลุ่มตัวแทนของเขาก็จะได้รับเลือกให้เป็นตัวแทนของรัฐนั้นทั้งหมด (Winner takes all) ยกเว้นรัฐ Maine กับรัฐ Nebraska

5. หลังจากนั้นคณะผู้เลือกตั้ง (Electoral College) จะเป็นตัวแทนในการออกเสียงเลือกตั้งประธานาธิบดีแทนประชาชนในรัฐนั้น ๆ ต่อไป (Electoral Vote) ซึ่งผู้ชนะการเลือกตั้งจะต้องได้คะแนนเสียงเกินครึ่งหนึ่ง ซึ่งไม่น้อยกว่า 270 จากทั้งหมด 538 เสียง

เห็นไหมครับว่าประเทศต้นแบบของประธานาธิบดีอย่างประเทศสหรัฐอเมริกากว่าจะได้มาเป็นผู้ทรงอำนาจและมีอิทธิพลมากที่สุดคนหนึ่งของโลก ไม่ได้มาง่าย ๆ เพราะบางครั้งผู้ชนะ Popular Vote อาจจะตกม้าตายไม่ได้เป็นประธานาธิบดีเพราะไปแพ้ Electoral Vote ก็เคยเกิดขึ้นมาแล้วหลายครั้ง