แพะรับบาป
ความผิดพลาดเกิดขึ้นได้เสมอ ทว่าความผิดพลาดของบางคน หรือบางกลุ่ม ก็อาจทำให้ผู้คนที่ได้รับผลกระทบเจ็บปวดทั้งกายและใจ เหมือนกับเรื่องของเตือนใจ
เตือนใจมีอาชีพรับราชการ และมุ่งมั่นตั้งใจทำงานให้สมกับเป็นข้าของแผ่นดิน แม้ว่ารายได้ที่เธอจะได้รับจะมีไม่มากนัก แต่ด้วยลูกน้อยกับสามีที่คอยเป็นห่วง และดูแลซึ่งกันและกันเสมอทำให้เธอไม่ย่อท้อในการทำงานแต่ละวัน แต่แล้วเรื่องไม่คาดฝันก็เกิดขึ้นในวันหยุด ระหว่างที่เธอ สามี และลูกของเธอกำลังเตรียมตัวเก็บข้าวของเพื่อทำความสะอาดบ้าน ก็ปรากฏเจ้าพนักงานตำรวจพร้อมหมายจับมายื่นให้ โดยระบุว่าเธอเป็นผู้กระทำผิดฆ่าคนตายโดยประมาท
เจ้าพนักงาน : ผมขอจับคุณตามหมายจับในข้อหาขับรถยนต์ชนคนเป็นเหตุให้ผู้อื่นถึงแก่ความตายครับ
เตือนใจ : ไม่จริง ดิฉันไม่เคยขับรถยนต์ไปในสถานที่ ๆ ระบุในหมายจับว่าดิฉันขับรถยนต์ไปชนคนตายนะคะ
เจ้าพนักงาน : แต่ผมมีหลักฐานจากพยาน และภาพถ่ายระบุว่าเป็นรถยนต์ของคุณนะครับ
เตือนใจ : ลองตรวจสอบให้แน่ชัดอีกครั้งนะคะ ขอความเป็นธรรมด้วย
หลังจากนั้นเตือนใจถูกศาลตัดสินว่ามีความผิดตามพยานหลักฐานดังกล่าว และถูกพิพากษาลงโทษจำคุก 2 ปี แต่แล้วหลังจากนั้นไม่นาน ได้ปรากฏพยานหลักฐานใหม่ พบว่าบุคคลที่ขับรถยนต์ชนคนตายไม่ใช่เธอแต่เป็นบุคคลอื่น และเธอเป็นผู้บริสุทธิ์
Q: เหตุการณ์เช่นนี้เตือนใจที่ได้รับโทษไปแล้วจะเป็นอย่างไร เธอจะต้องรับโทษต่อไหม หรือจะได้รับการชดเชยอะไรบ้างครับ
A: จากข้อเท็จจริงดังกล่าว เมื่อผลปรากฏว่าเธอไม่ใช่ผู้กระทำความผิดและเป็นผู้บริสุทธิ์ เธอจะต้องได้รับการปล่อยตัวทันที ส่วนการที่เตือนใจต้องถูกคุมขังในเรือนจำนั้นมีสิทธิ์ที่จะได้ค่าทดแทนและค่าใช้จ่ายดังต่อไปนี้
1. ค่าทดแทนจากการถูกคุมขัง อัตราวันละ 200 บาท
2. ค่ารักษาพยาบาล จ่ายเท่าที่จ่ายจริง จากผลโดยตรงการถูกดำเนินคดี ไม่เกิน 30,000 บาท
3. ค่าฟื้นฟูสมรรถภาพทางร่างกายและจิตใจ จากผลโดยตรงการถูกดำเนินคดีจ่ายเท่าที่จ่ายจริงแต่ไม่เกิน 50,000 บาท
4. ค่าขาดประโยชน์ในระหว่างการถูกดำเนินคดีวันละไม่เกิน 200 บาท นับแต่วันที่ไม่สามารถประกอบการงานได้ตามปกติ
5. ค่าทนายความหรือค่าใช้จ่ายอื่น ๆ เกี่ยวกับความจำเป็นในการดำเนินคดี ไม่เกิน 30,000 บาท
6. หากถึงแก่ความตายจะได้เงินค่าทดแทน 100,000 บาท ค่าจัดการศพ จำนวน 20,000 บาท ค่าขาดอุปการะเลี้ยงดูไม่เกิน 30,000 บาท ค่าเสียหายอื่นตามที่คณะกรรมการเห็นสมควรไม่เกิน 30,000 บาท
ไม่คุ้มหรอกครับกับค่าทดแทนดังกล่าว ความรู้สึกของผู้บริสุทธิ์ แม้ต้องติดคุกแค่วันเดียวแลกกับเงินที่ได้รับ ถ้าสามารถเลือกได้ ไม่มีใครเลือกรับค่าทดแทนนี้อย่างแน่นอน
คำคม
กระบวนการยุติธรรมที่ดีต้องสามารถคุ้มครองผู้บริสุทธิ์ให้ได้รับความเป็นธรรมได้