โลกก้าวเข้าสู่ยุคดิจิตอลเต็มตัวแล้ว ดิจิตอลไม่เพียงเป็นเทคโนโลยี แต่ยังเป็นเรื่องวัฒนธรรมอีกด้วย มันได้สร้างสิ่งต่าง ๆ ที่นำพามนุษย์เดินขยับจากที่เดิม และมันเปลี่ยนโครงสร้างวิธีคิดของมนุษย์ในยุคต่อไปแบบที่ไม่อาจจะคิดแบบคนในโลกยุคเก่าได้อีกแล้ว 

ไม่ว่าจะเป็นประเทศไหนในโลก โทรทัศน์จะไม่ถูกผูกขาดควบคุมอย่างเบ็ดเสร็จจากอำนาจรัฐด้วยการมีช่องจำนวนน้อยอีกต่อไป จำนวนที่เพิ่มขึ้นมาของช่องทางของโทรทัศน์ดิจิตอลต้องการ “วัตถุดิบ” มาปรุงเป็นรายการเพื่อออกอากาศเผยแพร่สู่ผู้ชมมากมายมหาศาล และเข้าสู่ยุคดิจิตอลเต็มตัว มีเครือข่ายอินเตอร์เน็ตที่เชื่อมโยงโลกทั้งใบเข้าไว้ด้วยกัน ผู้ที่ดูรายการในทีวีดิจิตอลจึงไม่จำเป็นต้องจำกัดอยู่ในพื้นที่เดิม, ไม่จำเป็นต้องชมรายการเวลาออกอากาศสด จึงเป็นช่องทางใหม่ ๆ ของแวดวงโทรทัศน์ที่เย้ายวนผู้กล้าให้เดินเข้าไปทดสอบตัวเอง 

ในประเทศจีน จากเดิมที่โทรทัศน์ทุกช่องเป็นของรัฐ รายการทุกรายการผลิตโดยเจ้าหน้าที่ซึ่งทำงานสังกัดสถานีนั้น ๆ เมื่อช่องโทรทัศน์ใหม่ ๆ เกิดขึ้นมากับระบบดิจิตอล การผูกขาดอย่างเบ็ดเสร็จแบบเดิมกลายเป็นเรื่องที่ไม่อาจทำได้อีกต่อไป เนื่องจากมันเกินกว่าความสามารถของคนกลุ่มเล็ก ๆ ที่มีกำลังจำกัดจะสามารถแบกรับไหว การร่วมมือกับกลุ่มผู้ผลิตภายนอกจึงเกิดขึ้น 

นอกจากนี้ยังมีสถานีใหม่ ๆ อีกจำนวนไม่น้อยที่เป็นการลงทุนโดยเอกชน ธุรกิจโทรทัศน์เป็นส่วนหนึ่งของธุรกิจงานสร้างสรรค์ มันต้องการความคิดใหม่ ๆ ต้องการมุมมองใหม่ ๆ และต้องการวัตถุดิบใหม่ ๆ สิ่งเหล่านี้นำมาสู่การเปลี่ยนแปลงในแวดวงโทรทัศน์ของจีนอย่างน่าสนใจ

หลายปีมานี้ รายการโทรทัศน์หลายรายการได้ก้าวข้ามเส้นเขตแดนประเทศอย่างน่าตื่นตาตื่นใจ ผู้ชมที่รายการเหล่านี้ต้องการ มิได้ขีดเส้นจำกัดอยู่เพียงประชากรจีนบนแผ่นดินจีน หากแต่ได้ครอบคลุมไปทั่วโลกที่มีคนฟังและพูดภาษาจีนได้ 

เป็นเวลาต่อเนื่องเกิน 20 ปีแล้วที่รายการเฉลิมฉลองคืนสุกดิบก่อนตรุษจีนของสถานีโทรทัศน์ส่วนกลางของปักกิ่งวางเป้าหมายที่คนจีน “ทั้งโลก” ในทุกปีรายการอันยาวเหยียดและยิ่งใหญ่นี้ตรึงผู้ชมเอาไว้หน้าจอโทรทัศน์อย่างได้ผล มันค่อย ๆ กลายจากกิจกรรมที่สมาชิกชาวจีนในครอบครัวกระทำร่วมกันในทุกปี กลายมาเป็น “วัฒนธรรม” ประจำปีในคืนสุกดิบก่อนวันตรุษจีน

รายการ “ชุนเจ๋หว่านฮุ่ย” 春節晚會 หรือ “งานเลี้ยงยามค่ำของการเฉลิมฉลองเทศกาลฤดูใบไม้ผลิ” เป็นรายการประจำปีที่มีผู้ชมติดตามอย่างต่อเนื่องทุกปีทั่วโลก รายการนี้ใช้เวลาเตรียมการนานมาก (แทบว่าพอรายการปีนี้แพร่ภาพจบ ทีมงานก็เริ่มทำงานเพื่อรายการของปีต่อไปทันที) รายการ “ชุนเจ๋หว่านฮุ่ย” เป็นรายการสารพันบันเทิง มีการแสดงหลากหลายด้าน ผู้ที่จะผ่านเข้ามาแสดงบนเวทีนี้จะถูกคัดเลือกมาจากทั่วประเทศจีน ถือกันว่านี่คือเวทีแจ้งเกิดในระดับชาติของนักแสดงจีน (ทุกสาขา) 

ในปีหลัง ๆ นักแสดงที่มาขึ้นเวทีในรายการนี้เริ่มไม่จำกัดอยู่เฉพาะคนในประเทศ เริ่มแรกนั้นนักแสดงและนักร้องดัง ๆ ของฮ่องกงจะเป็นดารารับเชิญ ต่อมาเส้นพรมแดนประเทศเริ่มพร่าเลือนมากขึ้นทุกที คนในประเทศไหน ๆ ก็มีโอกาสขึ้นเวทีนี้ทั้งนั้น นั่นคือรายการเฉพาะกิจที่นาน ๆ จะมีสักครั้ง ในวันเวลาที่โลกยังมิได้เคลื่อนเข้าสู่ยุคดิจิตอลอย่างเต็มที่ แต่เมื่อโลกเคลื่อนเข้าสู่ยุคดิจิตอลเต็มตัว และการผลิตรายการโทรทัศน์สามารถเป็นการลงทุนที่ทำกำไรได้เป็นชิ้นเป็นอัน การทำ “ธุรกิจสร้างสรรค์” กลายเป็นธุรกิจที่ท้าทายและสร้างเม็ดเงินได้อย่างต่อเนื่องเป็นจำนวนมาก ผู้ที่เข้ามาสู่วิชาชีพธุรกิจสร้างสรรค์นี้จึงมีอย่างต่อเนื่องทั้งในฝ่ายผู้ลงทุนและผู้ปฏิบัติ 

มีรายการโทรทัศน์จีนประเภทรายการประเภท

“สาระบันเทิง”

หลายรายการพร่าเลือนเส้นเขตแดนประเทศในการทำงาน ทีมงานที่อยู่เบื้องหลังเริ่มผสมผสานกับคนในพื้นที่อื่น ๆ ผู้ที่ไปออกรายการ ตลอดจนถึงผู้ชมที่คาดหวังก็ขยายวงออกไปกลายเป็นผู้ที่สื่อสารด้วยภาษาจีนได้ทั่วโลก เมื่อพื้นที่ขยายใหญ่ขึ้น เม็ดเงินที่คาดหมายว่าจะสามารถเก็บเกี่ยวก็ตัวเลขมากขึ้น 

โทรทัศน์ไม่ต้องรอขายรายการในแต่ละฤดูกาลเพื่อฉายในรายการประเทศอื่นเพียงอย่างเดียว ในโลกดิจิตอลมีพื้นที่ให้สร้างรายรับใหม่ ๆ อีกมากช่องทาง 

เมื่อติดตามดูคลิปต่าง ๆ ของรายการใหม่ ๆ ของจีน พอจะมองเห็นแนวโน้มได้ว่า คนทำรายการใหม่ ๆ เหล่านี้ กำลังนำพาเส้นทางการผลิตรายการโทรทัศน์ข้ามจาก “รายการบันเทิง” สู่รายการ “สาระบันเทิง” ที่เน้นการสร้างสรรค์ยิ่งขึ้นทุกที 

รายการ “เริ่มพูดแล้ว” (ไคเจี่ยงเลอ) 開講了 เป็นการเชิญคนน่าสนใจมาพูดสร้างแรงบันดาลใจชีวิตกับคนหนุ่มสาว ผู้ที่ถูกเชิญมาพูดมีหลากหลายอาชีพ มาจากหลายประเทศ และบางคนไม่ได้พูดด้วยภาษาจีน

รายการ “ร้องเพลงของฉัน” (Sing my song - 唱我的歌) ผู้เข้าร่วมแข่งขันร้องเพลงที่ตนแต่งเองทั้งคำร้องทำนอง มาจากจีน/สิงคโปร์/ไต้หวัน เท่าที่ติดตามดูมาระยะหนึ่งพบว่ามาตรฐานสูงมาก ๆ และผลงานจำนวนไม่น้อยไปพ้นเขตแดนขนบแบบเดิม มีเพลงของพวกชายขอบที่ดีและโดดเด่นเข้าสู่รอบลึกจำนวนมาก คาดว่าเขาเหล่านี้จะนำพาทิศทางของเพลงภาษาจีนก้าวไกลออกไปอย่างชนิดที่ไม่มีวันเหมือนเดิมในไม่นานข้างหน้า 

รายการ “นักพูด” 演說家 เป็นรายการเน้นการพูดในประเด็นที่ต้องใช้ความคิดจริงจัง ไม่ใช่รายการพูดแบบตีฝีปากแนวโต้วาที ผู้เข้าร่วมรายการไม่จำกัดพื้นที่ประเทศเช่นกัน 

ยุคดิจิตอลได้เปิดโลกใบนี้แล้ว โลกที่กลมได้แผ่ราบ เส้นพรมแดนประเทศถูกพร่าเลือน คนและความคิดของคนถูกให้ความสำคัญ ไม่ใช่เพราะเป็นคนชาติไหน หากแต่เป็นคนที่สร้างสรรค์อะไรให้กับโลกได้ 

ธุรกิจสร้างสรรค์เริ่มมองไปที่คนทั้งโลก…พลเมืองของโลกทั้งใบ