ผมเงื้อง่ามองหาเพลงรักเพื่อมาต้อนรับฉบับวาเลนไทน์ที่เวียนมาบรรจบครบอีกปีอยู่นาน พอคิดว่าจะได้แล้ว ก็มีข่าวใหญ่มาเปลี่ยนใจผม คือการเสียชีวิตของเดวิด โบวี่ (David Bowie) เมื่อ 10 มกราคมที่ผ่านมา ด้วยโรคมะเร็ง ในวัย 69 ปี

โดยไม่ลังเล ผมนั่งเลือกเพลงฮิตของเดวิด โบวี่ ซึ่งมีอยู่มากมายที่พูดถึงความรัก และมาลงเอยที่เพลงนี้ Under Pressure แม้ว่าอันที่จริงเครดิตของเพลงจะเป็นของคณะควีน (Queen) มากกว่าโบวี่ เพราะมันอยู่ในอัลบั้ม Hot Space ของควีน ความจริงอันปฏิเสธไม่ได้คือความดีงามที่ลงตัวของเพลงนี้จะเกิดขึ้นไม่ได้หากปราศจากเดวิด โบวี่ นักร้องอังกฤษ ศิลปินที่มีเอกลักษณ์มากที่สุดคนหนึ่ง เป็นส่วนหนึ่งของความทรงจำสมัยวัยรุ่นของผม เพราะเป็นคอนเสิร์ตต่างประเทศรายที่สองที่ผมได้ดูในชีวิต เขาเกิดและเติบโตในบริกซ์ตัน เขตทางตอนใต้ของมหานครลอนดอนในชื่อเด็กชายเดวิด โรเบิร์ต โจนส์ เมื่อวันที่8 มกราคม ค.ศ.1947 และเหมือนคนดนตรีทั่วไป เขาต้องดิ้นรนนานหลายปีกว่าจะประสบความสำเร็จกับเพลง Space Oddity ที่ออกในปี ค.ศ.1969 เป็นเพลงแรก

หนึ่งในเพลงฮิตของเขาที่ผมเขียนถึง คือการทำงานร่วมกับศิลปินคนโปรดอีกคนของผมเฟรดดี้ เมอคิวรี่ (Freddie Mercury) แห่งคณะ Queen ซึ่งล่วงลับก่อนหน้าเขาไปเมื่อ 25 ปีก่อน เพลงนี้เกิดขึ้นด้วยความบังเอิญ เพราะควีนเชิญโบวี่ไปร้องประสานในเพลงอื่น แม้ว่าลงท้ายเสียงของโบวี่ในเพลงนั้นจะถูกลบทิ้ง เพราะโบวี่ไม่ชอบเสียงตัวเองที่บันทึกออกมา แต่การพบกันครั้งนั้นกลับก่อเกิดเพลงฮิตเพลงหนึ่ง ที่กลายเป็นเพลงอันดับหนึ่ง เพลงที่สองของควีนในบ้านเกิดตัวเอง

Under Pressure แปลตรง ๆ คือ “ภายใต้แรงกดดัน” เดวิด โบวี่ เขียนเนื้อเพลงนี้พูดถึงแรงกดดันต่าง ๆ ในโลกที่ทับโถมผู้คนในยุค 80’s และยังดำเนินอยู่จนปัจจุบัน ทั้งด้านเศรษฐกิจ สังคม การเมือง ฯลฯ ที่ทำให้หลายบ้านแตกกัน และเนื้อเพลงท่อนหนึ่งตั้งคำถามชวนคิดให้พวกเราว่า ลองให้โอกาสความรักในใจของพวกเราได้ทำงานอีกทีดีไหม

“ความคุ้มคลั่งนั่งหัวร่อก่อกดดัน แม้นนานวันเราคงแตกแบกไม่ไหว หากปล่อยนานอาจสายเกินหายใจ โปรดวางใจในเมตตาอีกคราเอย”

รักในศาสนาพุทธ ท่านหมายถึงเมตตา กรุณา มุทิตา และอุเบกขา ในขณะที่ความรักแบบโลก ๆ ทั่วไปที่ประกอบด้วยเมตตา กรุณา และตัณหา มักสร้างทุกข์ สร้างปัญหาให้ชีวิตความรักแบบพุทธท่านเน้นเรื่องเมตตากรุณา ที่ไม่ขาดสติและปัญญา คือไม่รักตัวเองแบบเห็นแก่ตัวจนเบียดเบียนคนอื่น ทำให้โลกนี้เดือดร้อนวุ่นวาย เพิ่มแรงกดดันให้สังคม แบบที่ข้อความตอนหนึ่งพูดว่า “And love dares you to change our way of Caring about ourselves.” ก่อนที่ลงท้ายจะเตือนพวกเราว่า “This is our last dance. Thisis ourselves under pressure.” นี่อาจเป็นโอกาสสุดท้าย เพราะเราต่างก็อยู่ภายใต้แรงกดดันกันทุกคน โดยเฉพาะพวกที่มีอาวุธนิวเคลียร์ทั้งหลายในมือ แต่ถ้าไม่พูดเรื่องการเมืองโลกแรงกดดันในระดับบุคคล มีแง่ดีให้มองว่า สิ่งที่มีค่าที่สุดอย่างหนึ่งในโลกคือเพชร ก็เกิดจากแรงกดดันที่แปรสภาพให้ถ่านหรือคาร์บอน กลายเป็นเพชรได้ในเวลาที่เหมาะสม

บางทีชีวิตที่อยู่ภายใต้แรงกดดันสูง ๆ ก็น่าจะกลายเป็นเพชรได้ถ้าเราอดทนมากพอ และบางทีความรักที่จะมีชีวิตที่ดีขึ้นเรื่อย ๆ นั่นแหละ ที่เป็นทั้งแรงกดดันและกุญแจทำให้เราผ่านมันไปได้ในที่สุด

ขอบคุณแรงกดดัน และขอบคุณนะเดวิด ที่ทิ้งเพลงนี้ไว้ให้เรา สุขสันต์วันที่เดวิด โบวี่ ได้ไปอยู่กับเฟรดดี้ เมอคิวรี่ อีกครั้งครับ

Songwriters : David Bowie, Freddie Mercury, Roger Taylor, John Deacon

Pressure pushing down on me
Pressing down on you, no man asks for
Under pressure that burns a building down
Splits a family in two
Puts people on streets

*It’s the terror of knowing
What this world is about
Watching some good friends
Screaming, “Let me out!”
Tomorrow gets me higher
Pressure on people - people on streets

Chippin’ around, kick my brains ‘round the floor
These are the days - it never rains but it pours
People on streets - people on streets (*)

Turned away from it all like a blind man
Sat on a fence but it don’t work
Keep coming up with love but it’s so slashed and torn
Why, why, why?

Love....

Insanity laughs under pressure we’re cracking
Can’t we give ourselves one more chance?
Why can’t we give love that one more chance?
Why can’t we give love, give love, give love, give love, give love, give love, give love, give love?..

‘Cause love’s such an old-fashioned word
And love dares you to care for
The people on the edge of the night
And love dares you to change our way of
Caring about ourselves

This is our last dance
This is our last dance
This is ourselves

Under pressure
Under pressure
Pressure