ผู้ที่ทำให้เรารู้จักถึงวัฏจักรตอบสนองทางเพศ ก็คือสองนักวิจัย ดร.วิลเลียมส์ มาสเตอร์ส และ ดร.เวอร์จิเนีย จอห์นสัน โดยทั้งสองศึกษาในช่วงปลายทศวรรษ 1950 จนถึงต้นทศวรรษ 1960 โดยทั้งสองคนนี้ได้ลองสังเกตปฏิบัติกามกว่า 10,000 ครั้งในห้องปฏิบัติการ ผลงานของเขาทั้งสองสรุปได้ว่า วัฏจักรการตอบสนองทางเพศของมนุษย์นั้นจะแบ่งออกเป็น 4 ระยะ และเมื่อเวลาผ่านไป ดร.เฮเลน ซิงเกอร์ แคปแลน ก็นำแบบจำลองมาขยายเพิ่มเติมและแบ่งออกดังนี้

1.ระยะความกระหายอยากทางเพศ (Sexual Desire Phase)

ความกระหายอยากทางเพศ หรือเรียกอีกอย่างหนึ่งว่า พลังขับทางเพศ (libido) เป็นสิ่งที่เกิดก่อนจะมีการกระตุ้นทางกายหรือทางอารมณ์ โดยในระยะนี้เป็นระยะที่ ดร.แคปแลน เพิ่มเติมขึ้นมา เพราะเขาเชื่อว่าอารมณ์ทางเพศอาจไปกระตุ้นสารเคมีบางอย่างในร่างกายรวมไปถึงฮอร์โมนเทสโทสเตอโรน ซึ่งฮอร์โมนตัวนี้นี่เองที่ทำให้เกิดความคึกคักและตื่นตัวทางเพศ

2.ระยะตื่นตัว (Excitement Phase)

ระยะตื่นตัวนี้อธิบายให้เห็นภาพง่ายๆ ก็คือ ช่วงเวลาที่ผู้ชายอวัยวะเพศแข็งตัวเต็มที่ โดยจะเกิดอาการที่เรียกว่า วาสโกคอนเจสชัน (Vascocongestion) หรืออาการที่มีเลือดไหลเอ่อเข้ามาในเนื้อเยื่อจนบวมเต่ง ส่วนในผู้หญิงอวัยวะเพศจะบวมเต่ง มีการขับสารหล่อลื่นในช่องคลอด เต้านมบวมเต่ง และหัวนมตั้งแข็งชูชัน อาการทางกายอื่นๆ ที่เกิดขึ้นก็เช่น หายใจถี่รัว ร่างกายมีการเกร็ง โดยระยะนี้เกิดจากการกระตุ้นทางกาย ร่วมกับการกระตุ้นทางอารมณ์ซึ่งอาจจะทำด้วยตนเองหรือให้คู่ของเราทำให้ก็ได้

3.ระยะคึกคักเข้มข้น (Plateau Phase)

ระยะนี้จะเป็นระยะที่การตื่นตัวจะไต่ระดับที่สูงขึ้น คึกคัก เข้มข้น และต่อเนื่องเหมือนที่ราบสูง ฝ่ายชายจะมีปฏิกิริยาทางร่างกายก็คือ อาการไหลหยาดเยิ้มที่ปลายอวัยวะเพศ โดยจะเป็นการทำหน้าที่เป็นสารหล่อลื่นตัวอสุจิ ในส่วนของอัณฑะจะขยายใหญ่ และรั้งมาชิดร่างกายมากขึ้น 

4.ระยะบรรลุจุดสุดยอด (Orgasm Phase)

อาการเกร็งกระตุกกล้ามเนื้อเป็นระยะๆ กล้ามเนื้อใบหน้าบิดเบี้ยว ลมหายใจถี่กระชั้น อัตราการเต้นของหัวใจถี่รัว ความดันโลหิตเพิ่มสูง อวัยวะเพศกระตุกเป็นระยะๆ ระยะจุดสุดยอดนี้เป็นระยะที่หากใครรู้จัก และเข้าใจมันดีก็จะสามารถควบคุมการหลั่งได้เพราะระยะตรงนี้เป็นระยะที่ทำให้อสุจิเคลื่อนตัว และไม่สามารถวกกลับมาได้อีกแล้ว หากเรารู้และทราบได้ล่วงหน้าว่าใกล้จะถึงแล้ว แล้วเราหยุดการกระทำไว้ก่อน เราก็สามารถควบคุมให้การหลั่งยาวนานออกไปได้อีก 

5.ระยะผ่อนคลาย (Resolution Phase)

ระยะสุดท้าย ร่างกายจะถูกปรับสภาพให้คืนสู่สภาวะปกติ ระยะผ่อนคลายของผู้หญิงจะยาวนานกว่าผู้ชาย โดยระยะผ่อนคลายนั้นถ้าหากเป็นฝ่ายชายจะมีเพิ่มมาอีกหนึ่งระยะก็คือ ระยะพักผ่อน (Refractory Period) ซึ่งเป็นอีกหนึ่งห้วงที่จำเป็นที่ผู้ชายจะต้องพักผ่อน ก่อนที่จะได้รับการกระตุ้นทางเพศครั้งต่อไป 

เมื่อรู้จักกับวัฏจักรการตอบสนองทางเพศแบบนี้แล้ว ศึกรักครั้งหน้าคุณคงจะรู้ว่าระยะไหนควรจะเร่ง ระยะไหนควรจะผ่อน รับรองว่าคุณจะเสร็จสมอารมณ์ด้วยกันทั้งคู่อย่างแน่นอน