สัญลักษณ์ที่น่ารู้
เหลืออีกเพียงแค่เดือนเดียวฟุตบอลโลกครั้งที่ 20 ที่จะกำหนดจัดขึ้นที่ประเทศบราซิล หรือ ฟุตบอลโลก 2014 ก็จะรูดม่านเปิดฉากแล้ว และเชื่อว่าแฟนกีฬาคงให้ความสนใจไม่น้อยไม่ว่าจะเป็นเรื่องของทีมที่จะเข้าร่วมการแข่งขันทั้ง 32 ทีม ตัวผู้เล่น สนามหรือรายละเอียดต่างๆ ดังนั้นคอลัมน์ฉบับนี้อยากเอาเกร็ดอีกด้านเกี่ยวกับสัญลักษณ์ต่างๆ ฟุตบอลโลกครั้งนี้มาฝากกันจะดีกว่า
เรื่องแรกเลยคือสัญลักษณ์ของการแข่งขันซึ่งทางสหพันธ์ฟุตบอลนานาชาติหรือฟีฟ่าและคณะกรรมาธิการในการจัดการแข่งขันได้ให้ 25 บริษัทในบราซิลร่วมประกวดออกแบบสัญลักษณ์ โดยการตัดสินมาจากคณะกรรมการที่มีชื่อเสียงจากสาขาต่างๆ ได้แก่ รีการ์ดู เตย์เชย์ร่าประธานสมาพันธ์ฟุตบอลบราซิล, เฌอโรม วัลเค่ เลขาธิการฟีฟ่า, อีเวชี ซังกาลู นักร้อง, ฮันส์ ดอนเนอร์ นักออกแบบ ฯลฯ
โดยผลการตัดสินเป็นบริษัท อาฟรีกา ที่ชนะด้วยสัญลักษณ์ของการแข่งขันที่มีชื่อว่า อิงส์ปีราเซา แปลว่า แรงบันดาลใจ ดัดแปลงมาจากภาพถ่ายเชิงสัญลักษณ์ของมือผู้ชนะ 3 มือกำลังชูถ้วยรางวัลฟุตบอลโลกอยู่ นอกจากจะถ่ายทอดแนวคิดมนุษยธรรมผ่านรูปมือที่สอดประสานกันแล้ว การลงสีรูปมือด้วยสีเหลืองและสีเขียวก็ยังเป็นสัญลักษณ์สื่อถึงบราซิล ประเทศเจ้าภาพที่จะต้อนรับทุกประเทศอย่างอบอุ่นอีกด้วย
ส่วนเรื่องที่สองคือโปสเตอร์ได้รับการออกแบบจากคาเรน ไฮดิงเกอร์ จากบริษัท กรามา เพื่อแสดงถึงความเป็นบราซิลทั้งด้านวัฒนธรรมของท้องถิ่นต่างๆ ไม่ว่าจะเป็นพืชหรือสัตว์และสีสันของโปสเตอร์แสดงถึงความหลากหลายของแต่ละชาติที่เข้าร่วมการแข่งขัน โดยมีลักษณะเป็นแผนที่ประเทศบราซิลวาดขึ้นจากขาของนักฟุตบอลที่กำลังเตะลูกฟุตบอล
ขณะที่มาสคอตบราซิลเลือกใช้สัตว์ท้องถิ่นจากหลายๆ ชนิดจนท้ายที่สุดก็ได้ตัวนิ่มที่คนจีนชอบตุ๋นเป็นยาด้วยเหตุผลตลกๆ ที่ว่าสัตว์ชนิดนี้เวลาป้องกันตัวเองสามารถขดตัวและกลิ้งเหมือนลูกฟุตบอลได้ ที่สำคัญมีมากเหลือเกินในประเทศบราซิล ซึ่งชื่อนั้นได้มาจากการคัดเลือกของผู้คนมา 1.7 ล้านคน 48 เปอร์เซ็นต์ เลือกชื่อฟูเลโกจึงชนะไป ขณะที่ชื่อซูเซโกได้ 31 เปอร์เซ็นต์ และ อามีจูบี ได้ 21 เปอร์เซ็นต์ ทำให้ชื่อ ฟูเลโก ได้รับเลือกไปโดยปริยาย โดยความหมายแบ่งแยกเป็นตัวอักษรภาษาโปรตุเกสคือ Futebol (ฟุตบอล) กับ Ecologia (ระบบนิเวศ)
มาที่เรื่องของฟุตบอลก็เป็นประจำทุกครั้งที่มีการแข่งขันฟุตบอลโลก บริษัทเครื่องกีฬาหลักอย่าง อาดิดาส ก็ต้องออกลูกฟุตบอลรุ่นใหม่เพื่อดึงดูดผู้คนให้มาซื้อ โดยลูกฟุตบอลอย่างเป็นทางการของการแข่งขันฟุตบอลโลก 2014 มีชื่อว่า บราซูกา ซึ่งชื่อนั้นได้รับการคัดเลือกมาจากผู้ชมฟุตบอลชาวบราซิลมากกว่า 1 ล้านคนจากการโหวตมากกว่า 70 เปอร์เซ็นต์ (มากกว่า บอสซาโนวา กับ คาร์วานาเลสกา ที่เป็นอีกสองชื่อที่ให้ร่วมโหวต) ความหมายของชื่อรุ่นลูกฟุตบอลหมายถึงวัฒนธรรมของชาวบราซิลพลัดถิ่นซึ่งอาจจะตีความได้ว่าเป็นชาวบราซิลที่เป็นนักฟุตบอลไปค้าแข้งต่างแดนพร้อมเผยแพร่วัฒนธรรมของฟุตบอลไปด้วย
เรื่องที่สุดท้ายคงเป็นเครื่องดนตรีที่จะใช้ในการเชียร์ซึ่งเพิ่งมาเริ่มฮิตก็จากฟุตบอลโลกครั้งที่แล้วที่ใครหลายคนคงจำเครื่องเป่าที่สร้างความหนวกหูอย่าง วูวูเซล่า ได้ คราวนี้กระทรวงวัฒนธรรมของบราซิลยืนยันว่า กาชีโรลา จะเป็นเครื่องดนตรีอย่างเป็นทางการของการแข่งขันครั้งนี้มีลักษณะคล้ายกับ วูวูเซลา โดยกาชีโรลา สามารถสร้างเสียงด้วยการเขย่าและไม่ได้มีเสียงดังหนวกหูเหมือนกับวูวูเซลา เพราะได้รับการออกแบบมาพิเศษเพื่อให้ไม่ส่งเสียงรบกวนในสนามระหว่างการแข่งขัน แต่น่าเสียดายที่เครื่องดนตรีชนิดนี้ไม่อนุญาตให้นำเข้ามาใช้เชียร์ในสนามแข่งเพราะเรื่องของความปลอดภัยในสนาม
อย่างไรก็ตามภาพที่เป็นด้านลบของการเป็นเจ้าภาพของบราซิลคงหนีไม่พ้นเรื่องของงบประมาณที่ถูกใช้ ทำให้ชาวบราซิลซึ่งถูกจัดว่าเป็นประเทศกำลังพัฒนา มีปัญหาแทนที่จะนำเงินเป็นหลักหมื่นล้านบาทไปพัฒนาอย่างอื่นเห็นได้จากกลุ่มคนที่ออกมาประท้วงตามท้องถนนตั้งแต่การแข่งขันคอนเฟดเดอเรชั่นเมื่อปีที่แล้ว หรือสนามสร้างใหม่ที่ก่อสร้างล่าช้าหรืออุบัติเหตุต่างๆ จนคนงานชาวบราซิลเองต้องบาดเจ็บหรือเสียชีวิต
ด้านลบเหล่านี้คงส่งผลกระทบด้านภาพลักษณ์ที่ดูสวยงามของประเทศบราซิล ในแง่ของต้นตำรับฟุตบอลที่ชาวบราซิลทุกคนมีโครโมโซมฟุตบอลตั้งแต่ออกจากท้องแม่ ไม่ว่าจะเป็นอย่างไรมหกรรมกีฬาที่ยิ่งใหญ่ที่สุดสำหรับมวลมนุษยชาติกับกีฬาที่ได้รับความนิยมมากที่สุดในโลกก็จะต้องรูดม่านเปิดขึ้นแน่นอน ซึ่งภาพลักษณ์สัญลักษณ์ต่างๆ คงเป็นเครื่องประกอบชั้นดีเพราะส่วนที่สนุกที่สุดคงเป็นการแข่งขันในทัวร์นาเม้นท์มากกว่าแน่นอนครับ