‘ศิลปะยืนยาว ชีวิตสั้น’ ภาพยนตร์ที่ว่าด้วยเวสป้า ศิลปะ และความทรงจำของคนไทย โดย เข้-จุฬญานนท์ ศิริผล

ซ้อนเวสป้าเดินทางจากเหนือ อีสาน จรดใต้ ไปสำรวจชีวิต มิตรภาพ และศิลปะบนท้องถนนในภาพยนตร์สารคดีเรื่องใหม่ของ เข้-จุฬญานนท์ ศิริผล

ศิลปะยืนยาว ชีวิตสั้น (Ars Longa Vita Brevis) คือภาษิตของฮิปโปเครติส บิดาแห่งการแพทย์ในยุคกรีกโบราณ คนไทยคุ้นเคยวลีนี้จากคำสอนของ ศาสตราจารย์ศิลป พีระศรี บิดาแห่งศิลปะสมัยใหม่ของไทย ที่ซึ่งต่อมาลูกศิษย์ของท่านได้นำมาใช้เป็นคำขวัญของมหาวิทยาลัยศิลปากร วลีที่อาจกล่าวได้ว่าเป็นสัจธรรมวลีนี้ยังผุดขึ้นมาในความคิดของ เข้-จุฬญานนท์ ศิริผล หลังจากที่เขามีโอกาสพูดคุยกับผู้ใช้เวสป้า และตระหนักถึงความผูกพันของผู้คนกับความหมายของสกู๊ตเตอร์ที่เป็นมากกว่าพาหนะ เข้จึงเลือกใช้มันมาเป็นชื่อภาพยนตร์สารคดีเรื่องใหม่ของเขา - ศิลปะยืนยาว ชีวิตสั้น

ในปี 2021 อันเป็นปีที่เวสป้ามีอายุครบ 75 ปี นับตั้งแต่การเปิดตัวรถคันแรกเมื่อ ค.ศ. 1946 เข้ได้ออกเดินทางไปทั่วประเทศ เพื่อสืบค้นความเป็นมา บันทึกความทรงจำของผู้คน และเรียงร้อยออกมาเป็นสารคดีที่มีน้ำเสียงเฉพาะตัว นำพาไปรู้จักเวสป้าในแง่มุมที่ลึกและแตกต่างจากภาพยนตร์เกี่ยวกับเวสป้าเรื่องไหนๆ เพราะนี่เป็นสารคดีเวสป้าที่นำเสนอมุมมองและประสบการณ์ตรงของคนไทยที่มีต่อสกู๊ตเตอร์สัญชาติอิตาเลียนจากรุ่นสู่รุ่นเป็นครั้งแรก ตั้งแต่ผู้จัดจำหน่ายรถและอะไหล่ในยุคเริ่มต้น ช่างเครื่องที่ทำให้เวสป้าอยู่คู่กับผู้ใช้มาหลายทศวรรษ คนขี่ในเมืองต่างๆ ที่สานมิตรภาพผ่านเวสป้าจนเกิดเป็นกลุ่มหรือคอมมูนิตี้อันเข้มแข็ง ไปจนถึงเรื่องราวของผู้คนที่มีรถเป็นสื่อกลางอันนำไปสู่สัญลักษณ์ทางความทรงจำอันงดงาม

ไม่เพียงเรื่องของคนกับรถ เข้ยังหลอมรวมความสนใจส่วนตัวทั้งทางด้านประวัติศาสตร์และศิลปะเข้ามาในภาพยนตร์ ทั้งการพาไปสำรวจที่ทางของเวสป้าท่ามกลางบริบทสังคมและการเมือง มูลเหตุแห่งความนิยมที่พ่อค้าชาวอินเดียนำเวสป้ามาใช้ขนผ้า ไปจนถึงการมาถึงของวัฒนธรรม Mod จากอังกฤษ ฯลฯ อีกทั้งยังพาไปรู้จักเพื่อนศิลปินที่มีเวสป้าเป็นต้นธารของแรงบันดาลใจ อาทิ เล็ก- Greasy Café โลเล-ทวีศักดิ์ ศรีทองดี เมืองแคน อิสระธรรม บศกร บือนา ช่างภาพหญิงชาวมุสลิมที่ออกเดินทางบันทึกวิถีชีวิตคนปัตตานีลงภาพถ่ายด้วยเวสป้า หรือ จุ๋ยจุ๋ยส์-สุทธิพงศ์ สุทินรัมย์ นักดนตรีผู้นิยามเวสป้าเป็นทั้งเพื่อนและงานศิลปะ เป็นต้น

นอกจากนี้ ด้วยตระหนักดีในความพิเศษของเรื่องเล่า เข้ยังได้ชวน นาวิน ลาวัลย์ชัยกุล ศิลปินชาวไทยผู้มีผลงานเป็นที่ยอมรับระดับสากล ร่วมออกแบบและสร้างสรรค์โปสเตอร์ภาพยนตร์ด้วยฝีแปรงเฉพาะตัว เพื่อถ่ายทอดหลากความทรงจำของผู้คนในเรื่อง ที่ต่อให้กาลเวลาล่วงผ่านสักแค่ไหน หากเมื่อมองผ่านสื่อกลางสุดคลาสสิคอย่างเวสป้า สิ่งเหล่านั้นก็ยังคงดำรงอยู่ ประหนึ่งงานศิลปะที่เป็นอนุสรณ์ของห้วงเวลาและความรู้สึกของศิลปิน และประหนึ่งภาษิตโบราณที่เข้นำมาใช้

เป็นชื่อภาพยนตร์เรื่องนี้ – ศิลปะยืนยาว ชีวิตสั้น

ติดตามชมภาพยนตร์ได้ทางออนไลน์ ที่ https://bit.ly/357pcjB